woensdag 17 november 2010

Provincie Limburg mag niet in de uitverkoop

Momenteel worden er op het Vlaams Ministerie van Bestuurszaken plannen uitgetekend om de provincies, het “intermediaire bestuursniveau”, te ontmantelen. Tegen 17 december ligt hiervoor een concreet uitvoeringsplan klaar, het zogenaamde “witboek”. Volgens een eerder opgesteld “groenboek” zouden in eerste instantie de persoonsgebonden materies aan het provinciale bestuur ontnomen worden: welzijn, cultuur, onderwijs,… De bedoeling is om twee andere bestuursniveaus te versterken, het gemeentelijke en het Vlaamse. Wel zouden er nieuwe “subregio’s” opgericht worden, om de samenwerkingsverbanden tussen de gemeenten te formaliseren –voor Limburg zou het gaan om 5 subregio’s.
Paradoxaal genoeg komt er op deze manier dus (voorlopig?) een bestuursniveau bij, en worden de bevoegdheden nog meer versnipperd. En over het democratisch gehalte van deze subregio’s hebben we nog het raden.
Trouwens, zowat alle sociale bewegingen (werknemers, werkgevers, milieuverenigingen, huurders, derdewereldorganisaties, integratiesector,…) hebben zich provinciaal georganiseerd en kunnen zo gesprekspartner zijn voor het provinciebestuur, om adviezen door te geven en het beleid op te volgen. Voor een deel verloopt deze dialoog via provinciale adviesraden. Als dit beleidsniveau verdwijnt, verdwijnt ook een deel van de burgerinspraak. Een gelijkaardige dialoog met 5 subregio’s is moeilijk voor te stellen, en de werking van die subregio’s dreigt even ondoorzichtig te zijn als die van vele intercommunales nu. In ieder geval zorgt deze verbrokkeling voor communicatieproblemen.
Als de persoonsgebonden materies aan de provinciale besturen ontnomen worden, betekent dit een afbraak van de democratie. Heel wat dossiers die behoren tot de grondgebonden materies (ruimtelijke ordening, milieu, economie, openbare werken) zouden misschien nog sec administratief kunnen afgehandeld worden in opdracht van het Vlaamse Gewest. Maar wat Limburg tot een gemeenschap maakt, dat behoort tot de persoonsgebonden materies. Onze provincie kent een lange en geslaagde traditie om de sociale cohesie te versterken. Ook onze migranten voelen zich, naast Turk of Marokkaan, net Limburger. Deze maatschappelijke opbouw gebeurde voor een groot deel van onderop, met de mensen zelf, én met de organisatorische ondersteuning van het provinciebestuur. Deze know how, die zich op het terrein bewezen heeft, mag niet verloren gaan.
De roep om de provinciebesturen af te schaffen wortelt eigenlijk in het verlangen naar minder staat. Vooral in de jaren 1990-2005 kende deze politieke overtuiging opgeld in sommige (neoliberaal getinte) middens. Intussen hebben we een financiële crisis achter de rug, die aantoonde dat zelfs onze grote financiële instellingen overheidssteun nodig hadden om te kunnen overleven. Gezonde en goed uitgebouwde overheidsstructuren zijn vaak een must om de maatschappelijke noden te lenigen. Zeker als het gaat om armoedebestrijding en natuur- en klimaatproblemen, dan kunnen we de oplossing niet overlaten aan een “onzichtbare hand”, om met de 18°-eeuwse Schotse filosoof Adam Smith te spreken. Een sociaal en ecologisch solidaire gemeenschap krijgt levenskansen via een maatschappelijk middenveld, en ook via democratisch verkozen en gecontroleerde overheidsbesturen. Ons Limburgs provinciebestuur, dat decennialang samen met de bewoners en verenigingen werd opgebouwd, nu met de sloophamer neerhalen –nee, dat is geen voorbeeld van doordachte maatschappijopbouw.

Namens het Limburgs Sociaal Forum,
Felix Bergers

Geen opmerkingen:

Een reactie posten